Başkasının Suçuna Araç Mı Oldunuz?

Konuyla ilgili konuşan Avukat Yağız Taşpınar: "Günümüz dijital dünyasında dolandırıcılık yöntemleri çeşitlenirken, suçun işlenmesinde kullanılan araçlar da sıradan bireyleri hukuki sorumluluk riskiyle karşı karşıya bırakabiliyor. Özellikle banka hesaplarının dolandırıcılara kullandırılması hem ceza hukuku hem de ceza yargılaması açısından kritik bir hale gelmiştir.

Dolandırıcılık suçları kapsamında Yargıtay, banka hesaplarını Suç gelirlerinin aktarımı amacıyla kullandıran kişileri de sorumluluk zincirine dahil etmektedir. Bu durum, "Ben sadece hesabımı kullandırdım" savunmasını geçersiz kılmakta, bireylerin farkında olarak ya da olmayarak bir suç organizasyonuna katkı sunduğu kabul edilmektedir."

Dolandırıcılar Hangi Bahaneleri Kullanıyor?

Dolandırıcılar, insanları ikna etmek için çoğu zaman inandırıcı senaryolar kurar. Bu kişiler doğrudan mağdurlarla iletişime geçmek yerine, aracı olarak kullanacakları banka hesaplarını başka kişilerden temin ederler. İşte en sık karşılaşılan bahaneler:

"Yurt dışında yaşıyorum, Türkiye'de banka hesabım yok."
Dolandırıcı, bir iş veya satış işlemi bahanesiyle Türkiye'deki bir hesaba ihtiyacı olduğunu söyler.
"İban bilgilerimi paylaşamıyorum, senin hesabına para gelsin."
Bu bahaneyle, sanki başka bir tarafla yapılan işlemde geçici aracı olunması istenir.
"Freelance çalışıyorum, para almam için hesap gerekiyor."
Genellikle gençleri hedef alır. Sosyal medya üzerinden ulaşılarak "komisyon karşılığı hesap kiralama" teklifi yapılır.
"Sana bir iş teklifim var, sadece hesabını kullanacağız, sana da para vereceğiz."
Özellikle ekonomik zorluk yaşayan kişiler hedef alınır. Kolay yoldan para kazanma vaadiyle kandırılır.
"Benim hesabım bloke oldu, senin hesabını kullanabilir miyim?"
Hesabının hacizli veya kapalı olduğunu söyleyerek bir yakını veya arkadaşını kandırabilirler.
"Çekiliş kazandın, para yatırmak için hesap bilgisi gerekiyor."
Sahte kampanya ve ödül mesajlarıyla kandırılan kişiler, kendi hesaplarını ya da başkasının hesabını kullandırmaya yönlendirilir.

Bu tür bahanelerle kurulan iletişimlerde, ne kadar masum görünürse görünsün, hesap bilgilerinizi paylaşmak ya da hesabınızın kullanılmasına izin vermek, sizi doğrudan bir suç organizasyonuna dahil edebilir.

Yargıtay’ın Yaklaşımı

Yargıtay 11. Ceza Dairesi’nin 2021/37187 Esas, 2024/7431 Karar sayılı kararında; sanığın, bilerek ve isteyerek hesabını kullandırdığı inanç ve kanaatinden hareketle hesabını kullandıran kişilerin eylemlerinin gerçek failin eylemlerine yardımcı olmanın ötesinde doğrudan iştirak etmiş sayılması gerektiği vurgulanmıştır.

Ceza Hukuku Açısından Değerlendirme

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 157 ve 158. maddelerinde düzenlenen dolandırıcılık suçlarında fail kadar, suça yardım eden kişiler de sorumludur. Özellikle bilişim sistemlerinin araç olarak kullanıldığı nitelikli dolandırıcılık suçlarında, hesap sahibi kişi, eğer kastı olmasa dahi, ihmali ya da öngörülebilir bir riski görmezden gelmesi halinde suç ortaklığıyla itham edilebilmektedir.

Ceza sorumluluğu bakımından;

* Hesabın suçta kullanıldığını bilerek veya kolayca anlayabilecek durumda olanlar,

* Hesabını maddi çıkar karşılığı kullandıranlar,

* Daha önce benzer olaylara karışmış olan kişiler

özellikle ağır cezalara çarptırılmakta, hapis ve adli para cezaları ile karşı karşıya kalabilmektedir.

Vatandaş Ne Yapmalı?

Vatandaşların banka hesaplarını tanımadığı kişilere kullandırmamaları hukuki bir zorunluluk olduğu kadar, cezai bir sorumluluktan korunmanın da temelidir. Hesap bilgilerinizi kimseyle paylaşmayın. Size ulaşan iş teklifleri, para aktarma talepleri veya "komisyon karşılığı hesap kiralama" önerileri çoğu zaman suçun parçasıdır.

Unutmayın: Suçun faili olmasanız da yardım eden olabilirsiniz. Ve bu da cezasız kalmaz.

Yargı kararları ışığında açıkça görülüyor ki, banka hesabınızı başka birinin kullanmasına izin vermek, sizi doğrudan olmasa da dolaylı yoldan bir suçun ortağı haline getirebilir. Bu nedenle her bireyin, sadece kendisi için değil, başkalarının mağduriyetine de engel olmak adına, banka hesabı kullanımında son derece dikkatli olması gerekmektedir.

Başkasının Suçuna Araç Mı Oldunuz?

Gün geçtikçe karmaşık hale gelen dijital dolandırıcılık yöntemleri, sıradan vatandaşları da hukuki risklerle karşı karşıya bırakıyor. Uzmanlar, banka hesabını kullandıranların da suç ortağı sayılabileceği konusunda uyarıyor.